مادران سینمای
ایران به واسطه نقش هایی که بازی کرده اند در یادها و خاطره ها مانده اند، در آستانه
روز مادر برآن شدیم که یادی کنیم از مادرانی که با نقش هایشان در سینما و تلویزیون
در یادها مانده اند.
نقش مادر و جایگاهش
در زندگی بر کسی پوشیده نیست و مادر در زندگی هر فردی جایگاه بسیار والا و بزرگی دارد.
در سینمای ایران مادرانی بودند که امروز دیگر پیش ما نیستند و رخت از این خاک بر بسته
و اند و به دیار باقی شتافته اند.
رقیه چهره آزاد؛ مادر
ماندگار سینما
رقیه چهره آزاد
مرحومه رقیه چهره
آزاد نقشی را بازی کرد که از خاطر کسی پاک نخواهد شد. نقش مادر در فیلم «مادر» علی
حاتمی از آن قبیل نقش ها بود که به هیچ وجه از خاطره ها محو نخواهد شد. رقیه چهره آزاد
در سال 1286 در تهران متولد شد. فعالیت خود را در تئاتر با نمایش تأثیر زن در جامعه
و اولین كار سینمایی اش را با فیلم طوفان زندگی آغاز كرد. با تأسیس جامعه باربد در
سال 1305 همكاری با مرحوم مهرتاش، حالتی، دریابیگی، بهشتی، قنبری، ژاله علو و شهلا
ریاحی پرداخت. با تأسیس تئاتر نكیسا در سال 1309 همكاری خود را با محمود ظهیرالدینی،
خیرخواه، گرمسیری، بهرامی، اتحادیه، مریم نوری، مهین دفتری و صبری ادامه داد. چهره آزاد
دیپلم افتخار انجمن دوستداران تئاتر را به مناسبت روز جهانی تئاتر در سال 1341 دریافت
كرد و سیمرغ بلورین و دیپلم افتخار هشتمین جشنواره فیلم فجر، برای فیلم مادر (نقش اول
زن) ساخته علی حاتمی را نیز از آن خود ساخت.
حمیده خیرآبادی - نادره
- مادر همیشگی سینما و تلویزیون
حمیده خیرآبادی - نادره
حمیده خیرآبادی
معروف به نادره و ملقب به مادر سینمای ایران متولد ۱۳۰۳ بازیگر سینمای ایران بود. او
زاده رشت در استان گیلان است. او مادر ثریا قاسمی دیگر بازیگر سینمای ایران است. این
بازیگر باسابقهٔ سینمای ایران در سال های پیش از انقلاب با نام هنری «نادره» هنرنمایی
می کرد. وی در بامداد ۳۱ فروردین ۱۳۸۹ در سن ۸۶ سالگی و به علت کهولت سن درگذشت.
او در سن ۱۳ سالگی
ازدواج کرد و تحصیلاتش را تا دیپلم ادامه داد. در سال ۱۳۲۶ وارد تاتر و در سال
۱۳۳۲ با فیلم «میهن پرست» وارد سینما شد. از جمله مجموعه های تلویزیونی خیرآبادی می
توان به «پدرسالار»، «تلخ و شیرین»، «خانه سبز»، «همه فرزندان من» اشاره کرد. مراسم
خاکسپاری او در سکوت خبری در ۳۱ فرودین در بهشت زهرا برگزار شد.
وی در فیلم
های بسیاری چون خدا قوت، همکلاس، کلک نزن خوشگله، ماه عسل، مادر جونم عاشق شده، شاهرگ،
پاشنه طلا، همسفر، صلوه ظهر، مهدی فرنگی، ممل آمریکایی، عروس پابرهنه، اوستا کریم نوکرتیم،
قصه شب، آب توبه و... و سریال های تلویزیونی چون پدرسالار، سمندون، دردسر والدین، قطار
ابدی، یادداشت های کودکی، معجزه ازدواج، خانه سبز، علاالدین و چراغ جادو، همه فرزندان
من و تلخ و شیرین ایفای نقش داشته است.
شهلا ریاحی، مادری مهربان
و دلسوز
شهلا ریاحی
شهلا ریاحی در
سال 1305 در تهران متولد شد. نام اصلی اش «قدرت زمان وفادوست» است. تحصیلات خود را
تا اول دبیرستان ادامه داد و در سال 1323 کار تئاتری خود را در تئاتر تهران زیر نظر
«دهقان» آغاز کرد که در طی مدت کوتاهی، ستاره ی تئاتر تهران شد. در واقع شهلا ریاحی
در مهرماه 1323 موجب تقویت و رونق تماشاخانه ی تهران شد. که به دلیل تأسیس تئاتر فرهنگ
متزلزل گردیده بود و با نمایشنامه «سیاست هارون الرشید» به کارگردانی «معزالدیوان فکری»،
کار بازیگری را در این تماشاخانه آغاز کرد.
شهلا ریاحی بعدها
در سینما نیز در حکم منجی بوده و باعث رونق فیلم های فارسی می شد. وی با اسماعیل ریاحی
نویسنده و کارگردان سینما ازدواج کرد و از تئاتر به سینما کشیده شد. او با فیلم خواب
های طلایی، فیلمی از معزالدیوان فکری در سال 1330 به جمع بازیگران سینمای ایران پیوست
و تا نیمه ی اول دهه ی چهل، با بازی در فیلم هایی چون دزد عشق (اسماعیل کوشان-1331)،
عشق بزرگ (جعفری -1341)، عروس دهکده (ناصر ملک مطیعی-1341) و جاده ی مرگ (اسماعیل ریاحی-1342)
معمولاً ایفاگر نقش اول زن بود و در بیشتر این فیلم ها نیز در نقش زنان معصوم و فداکار
و سنتی، و زنان شکنده و رنجیده ظاهر می شد. شهلا ریاحی نخستین کارگردان زن سینمای ایران
بود. او فیلم مرجان را در سال 1335 ساخت و خود نیز نقش اول آن را بر عهده داشت.
خانه خراب، گلنار،
مرگ پلنگ، بچه های طلاق، تیغ آفتاب، دو فیلم با یک بلیط، راه و بی راه، دلشدگان، دلاوران
کوچه ی دلگشا، رویای نیمه شب تابستان، می خواهم زنده بمانم و... از فیلم هایی است که
او در آن به ایفای نقش پرداخته است.
جمیله شیخی؛ مادر مسافران
جملیه شیخی
نقش مرحومه جملیه
شیخی در فیلم «مسافران» بهرام بیضایی نقشی بود که به خاطر ویژگی هایی که این نقش داشت،
این کاراکتر مادر در انحصار مرحومه جمیله شیخی قرار گرفت. مرحومه جمیله شیخی در فیلم
های لیلا و کاغذ بی خط و سریال های متعددی نقش مادر را بازی کرد و همیشه در یادها ماندگارشد.
جمیله شیخی ۸ اردیبهشت ماه سال ۱۳۰۹ در شهر زنجان در خانواده ای فرهنگی دیده به جهان
گشود.
جمیله شیخی از
کودکی به تشویق پدرو مادرش که خانواده ای فرهنگ دوست بودند در نمایش های مدرسه بازی
می کرد و در دبیرستان به شرکت در جلسات انجمن ادبی و اجرای نمایش می پرداخت. سپس نزد
استادان تئاتر به آموختن و تمرین تئاتر مشغول شد و به استخدام رسمی اداره تئاتر درآمد.
جمیله شیخی یکی از معدود هنرمندانی بود که شایسته دریافت درجه دکترای افتخاری تئاتر
در ایران شناخته شد و توانست به واسطه حضور بی مانندش این افتخار را برای خود و ملت
ایران کسب نماید. جمیله شیخی در پیش و پس از انقلاب شکوهمند اسلامی در بسیاری از آثار
سینمایی و تلویزیونی و تئاتری به ایفای نقش پرداخت.
آتیلا پسیانی
بازیگر نامی سینمای ایران فرزند این استاد گرانمایه است و همینطور ستاره پسیانی دیگر
بازیگر سینمای ایران نیز افتخار نوه گی این هنرمند پیشکسوت سینمای ایران را دارد. جمیله
شیخی با گذراندن آموزش تئاتر زیر نظر شاهین سرکیسیان، دکتر مهدی فروغ و پروفسور کویین
بی در سال 1335 راه خود را برای ورود به دنیای سینما هموار ساخت.
او در بسیاری
از فیلم های مهم تاریخ سینمای ایران من جمله: کاغذ بی خط به کارگردانی ناصر تقوایی،
پرنده کوچک خوشبختی به کارگردانی پوران درخشنده، خانه خراب به کارگردانی نصرت الله
کریمی، مسافران به کارگردانی بهرام بیضایی، لیلا به کارگردانی داریوش مهرجویی و...
به ایفای نقش پرداخت.
از جمله آثار
تئاتری این بانوی هنرمند نیز میتوان به موارد زیر اشاره نمود: پدر به کارگردانی مهدی
فروغ، دوزخ به کارگردانی حمید سمندریان، اشباح به کارگردانی حمید سمندریان، ملاقات
بانوی سالخورده به کارگردانی حمید سمندریان، از پشت شیشه ها به کارگردانی مرحوم اکبر
رادی، بن بست به کارگردانی علی نصیریان و... اشاره نمود.
بسیاری از مردم
ایران مرحوم جمیله شیخی را با بازی در نقش های منفی در سریال های تلویزیونی مانند:
پدرسالار به کارگردانی اکبر خواجویی، تولدی دیگر به کارگردانی داریوش فرهنگ و... به
یاد می آورند. این هنرمند ارزنده و پیشکسوت سینمای ایران ۲ بار هم موفق به دریافت جایزه
بهترین بازیگر زن از جشنواره های دهم و پانزدهم فیلم فجر برای بازی در فیلم های مسافران
و لیلا شده بود.
این هنرمند پیشکسوت
سینمای ایران در ۲ خرداد سال ۱۳۸۱ به دلیل حمله قلبی به دیار باقی شتافت و تا ابد سینمای
ایران را داغدار نمود. آخرین حضور این استاد گرانقدر در فیلم سینمایی کاغذ بی خط به
کارگردانی ناصر تقوایی بود و پس از بازی در آن فیلم مجال حضور در هیچ اثر دیگری را
نیافت.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر