انتقاد فریدون شهبازیان از آهنگ تیم فوتبال ایران در جام جهانی 2014

فریدون شهبازیان آهنگساز و رهبر ارکستر مطرح موسیقی ایران با انتشار یادداشتی ایرادهای تکنیکی تک آهنگ رسمی تیم ملی فوتبال کشورمان در جام جهانی 2014 با آهنگسازی و خوانندگی احسان خواجه امیری را مطرح کرد.

در متن یادداشت فریدون شهبازیان که نسخه ای از آن در اختیار گروه موسیقی خبرگزاری مهر قرار گرفته، آماده است: ای کاش تحت تاثیر نام و شهرت یکدیگر قرار نگیریم تا نهایتا مجبور باشیم ترانه ای بی هویت و ضعیف را حمایت کنیم. لازم بود ترانه مورد نظر همان ترانه تیم ملی فوتبال، مورد بررسی و کارشناسی دقیق قرار بگیرد که هم حاشیه ای ایجاد نشود و هم افراد بی صلاحیت در فدراسیون فوتبال اجازه اظهارنظر در مورد موسیقی را نداشته باشند.

بهروز صفاریان، روزبه بمانی و احسان خواجه امیری کسانی هستند که قبلا کارهایشان مورد توجه ما و جامعه موسیقی قرار گرفته شاید بتوان گفت سلیقه خیلی را برمی تابد ولی این کار که برای جام جهانی فوتبال فراهم آمده و به عنوان ترانه تیم ملی کشورمان ارائه شده است، آهنگی نیست که به عنوان نشانه، آرم یا سرود تیم ملی فوتبال بتوان در جام جهانی عرضه کرد.

فراموش نکنیم در جام جهانی با دنیای فوتبال مواجه هستیم. کشورهای صاحب فوتبال جهان اتفاقا صاحب هنر و فرهنگ ارزشمندی هستند. موسیقی بالنده ای هم دارند. با این آهنگ ضعیف، فاقد پویایی و تحرک لازم چگونه می توان با خوانندگان و آهنگسازان اروپایی، آفریقایی و به ویژه آمریکایی رقابت کرد؟ اهالی فدراسیون فوتبال که از عهده مشکلات فوتبال این مرز و بوم برنمی آیند چگونه به خود اجازه می دهند موسیقی سفارش بدهند و برای تایید آن جشن هم بگیرند و هنر و فرهنگ والای کشورمان را بازیچه دست خود و دوستان شان قرار دهند و با آبروی ملت ایران بازی کنند؟ جالب است که شخصی به عنوان رئیس کمیته فرهنگی فدراسیون فوتبال گفته است فقط فدراسیون فوتبال صلاحیت اظهارنظر درمورد موسیقی جام جهانی را دارد و مدعی شده است که سفارش یک کار فاخر و هنری را داده اند.

ظاهرا فدراسیون فوتبال نیاز به فرهنگ لغات فارسی دارد که معنی این واژه ها را درک کند. آیا در مملکت ما حساب و کتابی در کار نیست؟ و به قول حافظ «ای مگس عرصه سیمرغ نه جولانگه توست/ عرض خود می بری و زحمت ما می داری»

از ترانه سرای خوب کشورمان روزبه بمانی ارائه چنین ترانه ای بعید می نمود. او ترانه های بسیاری سروده است؛ اکثر آنها تاثیرگذار، دلنشین و بدیع است و من بسیاری از آنها را دوست دارم حال چرا به چنین کاری تن داده است نمی دانم! با اطمینان می گویم روزبه بمانی با اندکی دستکاری در این ترانه می تواند آن را به کلامی قابل قبول تبدیل کند، ولی آیا شأن و منزلت مردم که دوست دارند سربلندی تیم ملی شان را در جام جهانی شاهد باشند تا این حد پایین آمده است؟

باید اذعان کنم که احسان خواجه امیری قبلا ملودی های زیبا و دلنشینی زمزمه کرده که پس از تنظیم و ارکستراسیون دیگران نهایتا به کار قابل قبولی تبدیل شده است ولی ملودی این ترانه، ابتدایی و ضعیف است و تفکربرانگیز نیست.

با اینکه در بعضی جمله ها از فواصل زیبایی استفاده شده اما متاسفانه ریتم درونی آن باید از دوضربی ترکیبی به دوضربی ساده انتقال می یافت که هم تقلیدی نباشد و هم از نظر تقطیع و تلفیق مضمون و ملودی که اشتباهات فاحشی دارد، اصلاح شود که طبعا تاثیرگذاری بیشتری می داشت.

ناگفته نماند که ترکیب هجایی روزبه بمانی که در آن از سه ریتم مختلف استفاده شده برای کسی که ملودی آن را زمزمه می کند دست  و پاگیر است و ترجیحا باید در اختیار آهنگسازی قرار بگیرد که قادر باشد از آن یک کمپوزیسیون ارکسترال شنیدنی، فراگیر و مانا خلق کند که در نهایت موجب تقویت روحیه بازیکنان تیم و خلق افتخار تیم ملی فوتبال برای ملت بزرگ ایران در جام جهانی فوتبال باشد.

بهروز صفاریان آهنگساز خوب کشورمان که کارهای زیبا و ماندگاری از او شنیده ایم با خوانندگان بسیاری کار کرده است که با تنظیم ارکستراسیون قابل قبولی اجرا شده است. در این ترانه هم از طراحی خوب برای تنظیم و ارکستراسیون نمی توان چشم پوشی کرد، حال چگونه است که در اجرای این کار سازهای آگوستیک اندکی به کار رفته و سازهای الکترونیک را در اولویت قرار داده است، نمی دانم.

شاید تنظیم کننده و ترانه سرای این کار توجیهی داشته باشند که باید شنید. به هر روی این کار شایسته تیم ملی فوتبال ایران نیست که عازم بزرگ ترین رویداد ورزشی بعد از المپیک در جهانند. در گستره فوتبال جهان که نهایتا به جام جهانی منتهی می شود، جای هیچ گونه اهمال، خودشیفتگی، بدسلیقگی و سوءاستفاده نیست، چراکه همه کشورهای جهان با پشتوانه تکنیکی و تاکتیکی فوتبال سرزمین شان و هنر و فرهنگ ارزشمندشان به دیدار یکدیگر می آیند، چرا ملت ما چنین نکنند؟

باید هنر و فرهنگ غنی و کهن سرزمین مان در کنار تیم ملی فوتبال شانه به شانه، نه سایه به سایه، حرکت کند تا موجب سربلندی ایران شود. بهتر است فدراسیون فوتبال که هیچ گونه صلاحیت اظهارنظر در مورد هنر و موسیقی ندارد، کار را به دست کاردان بسپارد و خود تماشاگر و تحسین کننده باشد.