ده سال از درگذشت ویگن گذشت + عکس

ویگن دِردِریان به ارمنی Վիգէն Տէրտէրեան، زاده ۲ آذر ۱۳۰۷ درگذشته ۴ آبان ۱۳۸۲ خواننده و هنرپیشه ایرانی ارمنی تبار بود. ویگن در شهر همدان به دنیا آمد. تحصیلات متوسطه را در سال ۱۳۳۰ تمام کرد. او که شغل نقشه برداری داشت در ابتدا با خواندن در کافه ها محبوب دوستداران موسیقی مردم پسند پاپ شد. اجرای آهنگ در رادیو تهران او را به شهرت رساند. صدای گرم او که با نواختن گیتارش همراه می شد، با شعرهایی با مضمون های تازه و ملودی های نو چهره تازه ای در صحنه موسیقی ایران عرضه کرد.

نوع موسیقی او که از ملودی های ارمنی و ترکی و گاه اروپایی بهره می برد به «جاز ایرانی» معروف شد و به او لقب «سلطان جاز» ایران دادند، گرچه موسیقی او ارتباطی با موسیقی جاز نداشت. او خود نیز چند آهنگ ساخت و در دهه ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ از محبوب ترین خواننده های مردم پسند ایران بود.

با چند تن از خواننده های محبوب دیگر مانند دلکش، پوران و هایده ترانه های دو صدایی اجرا کرد که هنوز با اشتیاق شنیده می شود. در سال ۱۳۳۳ به دعوت ساموئل خاچیکیان به سینما روی آورد و نخستین فیلمش را با نام چهارراه حوادث ۱۳۳۴ برای خاچیکیان بازی کرد تا سال ۱۳۴۵ که آخرین فیلمش را با نام اعتراف به کارگردانی ناصر رفعت بازی کرد، مجموعاً در دوازده فیلم حضور یافت که در برخی از آنها خوانندگی هم کرد. خون و شرف در سال ۱۳۳۴، تپه عشق در سال ۱۳۳۸، فردا روشن است در سال ۱۳۳۹، آتش و خاکستر در سال ۱۳۳۹، عروس دریا در سال ۱۳۴۴ برخی از این فیلم هاست.

او در اوایل دهه ۵۰ به آمریکا رفت و در آنجا ازدواج کرد و در کاباره های ایرانی فعالیت هنری داشت. ژاکلین ترانه سرا و خواننده و آیلین بازیگر و مجری تلویزیون از فرزندان وی و کارو شاعر معاصر برادر وی می باشند.

ویگن در روز یکشنبه ۴ آبان ماه سال ۱۳۸۲ در شهر لس آنجلس در ایالت کالیفرنیا در سن ۷۵ سالگی بر اثر بیماری سرطان درگذشت.

فیروزه خطیبی در مقاله ای نوشت: صدای گرم ویگن که با نوای گیتارش همراه می شد با شعرهایی با مضامین و ملودی های تازه با الهام از موسیقی «جاز» و حتی راک اندرولی که آن روزها در جهان رواج پیدا کرده بود چهره تازه ای از او در صحنه موسیقی ایران ارائه داد.

ویگن در دورانی که هنوز شهرت چندانی در خوانندگی نداشت در فیلم «چهار راه حوادث» به کارگردانی ساموئل خاچیکیان کارگردان برجسته ارمنی تبارنقش کوچکی برعهده گرفت و کمی بعد در فیلم دیگری به نام «خون و شرف» بازی کرد. اما پس از آن که شهرتش در خوانندگی به اوج رسید در فیلم های دیگری از جمله ظالم بلا، تپه عشق، آتش و خاکستر و اعتراف بازی کرد.

در آن دوران که چند سالی از نمایش اولین فیلم ایرانی به نام «طوفان زندگی» که موسیقی و ترانه هایی توسط خوانندگان و نوازندگان سرشناس آن زمان چون بنان و حسین تهرانی در آن اجرا شده بود می گذشت، موسیقی و ترانه نقش مهم و سازنده ای درسینمای ایران داشت و به همین دلیل در اغلب فیلم های آن دوران رقص و موسیقی و ترانه به نحوی گنجانده می شده است. به همین جهت تهیه کنندگان و کارگردانان سینمای ایران همواره در پی فرصتی بودند که علاوه بر صدای خوانندگان معروف رادیو و بعدها تلویزیون از بازی آن ها نیز در این فیلم ها استفاده کنند. اما شهرتی که ویگن از راه خوانندگی به دست آورد به مراتب بیشتر از معروفیت او به عنوان یک بازیگر سینما بود.

پدربزرگ مادری ویگن اهل همدان و فردی سرشناس و متمول بود اما پدر او از مهاجرینی بود که در زمان قتل عام ارامنه از ترکیه به ایران گریخته و در نهایت با مادر ویگن ازدواج می کند و اجازه می یابد که در باغ خانوادگی آن ها زندگی کند. ویگن چهارمین فرزند خانواده بود که از دو خواهر و شش برادر تشکیل می شدند.

ژولیت خواهر بزرگ تر ویگن چند سال پیش ضمن گفتگو با یکی از نشریات داخل کشور در مورد شرایط زندگی خانواده شان چنین گفته بود: اول که همدان بودیم. همه در همدان به دنیا آمدیم. بعد به بروجرد رفتیم. حدود دو سال آنجا زندگی کردیم که پدرم در سن جوانی سخت مریض شد، ذات الریه او را از پا درآورد. بعد از مردن پدرم ما خیلی فقیر شدیم. خانواده ی مادری هم که متمول بودند در زمان اشغال ایران توسط متفقین همه اموال شان را از دست دادند و ورشکست شدند. هشت بچه ی گرسنه روی دست مادرم مانده بود و تنها راه برای سیر کردن شکم ما این بود که به اراک برویم. دایی داشتیم که در اراک یک کارخانه مشروب سازی داشت. دایی ام پیغام داده بود که به منزل آنها برویم، یک سالی هم آنجا بودیم. از اراک رودخانه خروشانش را به یاد می آورم و روزی که آب رودخانه ویگن را با خودش برد. مسافت زیادی ویگن به همراه جریان آب می رفت تا اینکه در نقطه ای که رودخانه دو شاخه می شد، آب او را به داخل باغ یکی از اشراف زادگان اراکی برده بود و در آنجا باغبانی او را از داخل آب بیرون کشیده بود. بعد از اراک به تبریز رفتیم اما این مهاجرت ها هم ما را از گرسنگی نجات نمی داد. همیشه خوراک مان سیب زمینی آب پز بود، ما دوران کودکی سختی داشتیم.

ویگن در نوجوانی از یکی از اعضای فامیل به نام «بوریس» که تازه از روسیه آمده بود نواختن گیتار را آموخت. ژولیت در این مورد می گوید: آن زمان ها ویگن در خانه آواز می خواند و همه ما با او دعوا می کردیم که چرا می خوانی. او هم به گوشه ای می رفت و برای خودش می خواند.

بعدها که ویگن برای خدمت سربازی به آبادان رفت در آنجا برای سربازان آواز می خواند تا یک روز خبر آوازخوانی او به گوش فرمانده شان می رسد. فرمانده با شنیدن صدای ویگن از او می خواهد که در باشگاه افسران روی سن برایشان بخواند.

نوع موسیقی ویگن از ملودی های ارمنی و ترکی و گاه اروپایی برگرفته شده بود و به صورتی با خلاقیت های خاص این خواننده و نوازنده هنرمند ادغام شده بود. تا حدی که این موسیقی کم کم جایگاهی برای خود پیدا کرد و به «جاز ایرانی» معروف شد و به همین دلیل هم ویگن بعدها لقب «سلطان جاز ایران» را گرفت هر چند موسیقی تلفیقی او ارتباط زیادی با موسیقی جاز نداشت اما خود او آهنگ می ساخت و در دهه ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ میلادی او یکی از محبوب ترین خوانندگان زمان خود محسوب می شد.

ویگن تخصص خاصی در خواندن ترانه های دو صدایی با خوانندگان دیگر داشت از جمله خوانندگان محبوبی چون «دلکش» که ترانه معروف «بردی از یادم» با صدای این دو یکی از محبوب ترین ترانه های ۵۰ سال اخیر ایران به شمار می رود. ویگن ترانه هایی هم با پوران و هایده اجرا کرده است که هنوز از شنیدنی ترین ترانه های پاپ ایرانی محسوب می شوند.

ویگن در اوایل دهه ۱۳۵۰ به آمریکا رفت و در آنجا برای دومین بار ازدواج کرد اما بعدها و در دوران پس از انقلاب دخترهای او ژاکلین (ترانه سرا ) و آیلین (بازیگر و مجری تلویزیونی) در آمریکا به او پیوستند و چند سال بعد برادر شاعر او کارو نیز به آمریکا آمد.

اخیرا به همت آیلین دختر ویگن، یک دی وی دی چهار ساعته که مجموعه ای است از آثار سینمایی، کنسرت ها و موزیک ویدیوهای ویگن که در ضمن داستان زندگی او نیز به صورت مستند و به روایت خود این هنرمند فقید در لابلای آن گنجانده شده به بازار آمده است. آیلین در این مورد می گوید: مردم ایران پدرم را دوست داشتند و ما می خواهیم خاطره او و تاثیری که او بر روی موسیقی پاپ کشورمان داشته برای همیشه در قالب این فیلم چهارساعته برای آیندگان باقی بماند.

ویگن

ویگن

ویگن

ویدا قهرمانی و ویگن

ویگن

ویگن

ویگن

آیلین ویگن و ویگن

ویگن

ویگن

ویگن

ویگن

ویگن و فریدون فرخزاد

ویگن

ویگن

ویگن

ویگن

رامش و ویگن

مزار ویگن