محمد علی شیرازی: کسی دلسوز ترانه نیست

موسیقی ما - لیلا رضایی: محمدعلی شیرازی می گوید: به ندرت کسانی هستند که ترانه را بشناسند و ترانه خوب بسرایند و فقط گاهی جسته و گریخته اتفاق خوبی در زمینه ترانه می افتد که خوشایند است.

محمدعلی شیرازی ترانه سرای چیره دست و خوش ذوق کشورمان در ادامه خاطر نشان کرد: کسانی که سابقه دارند و حرفه ای هستند، تعدادشان بسیار اندک است که از این میان می توان به مرحوم استاد همایون خرم اشاره کرد. من بار ها گفته ام که ایشان جز نوابغ موسیقی معاصر ما هستند. وقتی کاری با ایشان پیشنهاد می شد با من در جریان می گذاشتند. معمولا این جور کار ها که با مشورت یکدیگر انجام می شود، ارزشی و قابل قبول اند.

وی با اشاره به اینکه موسیقی باکلام پاپ متولی ندارد، گفت: اصل ماجرا این است که در این زمینه کسی نیست که دلسوز باشد و خود را مسول بداند. مشکل اینجاست که صدا و سیما که متولی این ماجراست، شاید ۶۰-۷۰ درصد خوراکش موسیقی باشد. موسیقی بی کلام هم چون سابقه نداشته، در ایران مشتری ندارد. مردم ایران با کلام در موسیقی عجین شده و به آن عادت کرده اند. اما بازهم متولی اصلی که صدا و سیماست دقتی در این زمینه ندارد و حساسیتی بر روی آن از خود نشان نمی دهد. یا خود را متولی نمی دانند و یا اصلا سر از موسیقی در نمی آورند.

وی افزود: معمولا با کارهای مناسبتی برخورد می کنیم که هیچ اصالتی ندارند و افراد کم سابقه به آن ها می پردازند. هیچ چیز ابتدا به ساکن به وجود نمی آید، بلکه باید پرورش داده شود و در ابتدا نیز استعداد خاصی داشته باشد تا پرورش پذیر باشد تا بعد بتوان عیب کار را دید. متاسفانه ترانه چیزی نیست که بتوان به صورت آکادمیک آن را فرا گرفت. تجربه هم باید باشد. یک ترانه سرا قبل از هر چیز باید یک شاعر خوب باشد و اصول شعر را بداند تا بتواند ترانه بسراید.

محمدعلی شیرازی

شیرازی همچنین تاکید کرد: ترانه همان خواص شعر کلاسیک را دراد تا قابل پذیرش شود. مثلا قافیه که بعضی ها می گویند الزامی نیست ولی من می گویم چون برایشان سرودن در قافیه های کلاسیک سخت است این حرف زا می زنند که خودشان را راحت کنند. قافیه هارمونی کلام است، مگر می شود آن را از ترانه گرفت؟

وی افزود: سابق بر این اگر کسی به عنوان ترانه سرا می خواست برود به تلویزیون ۳-۴ سال طول می کشید تا ببینند یا می تواند برود یا خیر؟ اما این روز ها هر کسی نام خود را ترانه سرا گذاشته است.

ترانه باید بر مبنای ملودی سروده شود که متاسفانه باید بگویم این روز ها نه کسی سوادش را دارد، نه توانش را و نه حوصله اش را! اگر دقت کنید قبل از انقلاب اگر تعداد ترانه سرایان حرفه ای را می شمردیم، بیشتر از ۲۰ نفر نمی شدند، چون اصولی کار می کردند و حتی ترانه را بر مبنای ملودی می سرودند و اگر کسی نمی توانست بنویسد وارد این حیطه نمی شد.

وی تصریح کرد: ترانه های امروزی متاسفانه سطح سلیقه مردم را پایین می آورند و برای مردم مخرب هستند. این ترانه ها موجب شده اند تا آنهایی هم که علاقه به این مقوله داشتند، از آن رویگردان شوند. متاسفانه آن تعداد ترانه ای هم که شنیده می شود در اذهان نمی ماند چرا که زمزمه نمی شوند. الان ما کمتر کاری داریم که به ذهن مردم برسد و برایشان خاطره انگیز باشد. بیشتر جوان ها بعد مالی قضیه را در نظر می گیرند.

شیرازی در پایان گفت: قبلا دکتر نیری سینا مسول شورای نویسندگان صدا و سیما بود که لااقل خودش ترانه می سرود و با اصول سرودن ترانه آشنا بود. اگر ایرادی هم از ترانه ها می گرفت ایرادهای اصولی و حساب شده بود که متاسفانه این روز ها اینگونه نیست. باید برای جامعه چنین ترانه ای افسوس خورد.