سرپرست گروه مؤلفان کتاب های درسی ادبیات معتقد
است: امکان طرح همه چهره ها در کتاب های درسی فراهم نیست، همراه با این که آوردن نام
نویسندگان در این کتاب ها به معنای تجویز خواندن کتاب های آن هاست و آثار کسانی چون
چوبک و شاملو در کتاب های درسی قابل طرح نیست.
محمدرضا سنگری، استاد دانشگاه، در گفت وگو با ایسنا
در ارزیابی از کتاب های درسی ادبیات و زبان فارسی دبیرستان گفت: تألیف این کتاب ها
از سال 74 شروع شده و حدود 18- 19 سال از شروع تألیف شان می گذرد. به اعتقاد من، کتاب
های درسی باید عمرشان این اندازه نباشد و حداقل هر 10 سال یک بار بازنگری شوند و درک
و دریافت تازه ای در آن ها بیاید. این موضوع درباره همه کتاب ها صادق است. در حوزه
کتاب های ادبیات هم چون تولید و خلق، دائمی و همیشگی است، باید این تولیدات به کتاب
های درسی راه پیدا کند.
او درباره کتاب های زبان فارسی هم گفت: در زمینه
زبان فارسی هم این موضوع اهمیت دارد، چون درک و دریافت تازه باید به این کتاب ها راه پیدا کند.
سنگری همچنین درباره محدودیت هایی که به نظر می
رسد این کتاب ها در تدوین و نگارش با آن ها مواجه بوده اند، گفت: اگرچه ما با محدودیت
در نگارش کتاب ها مواجه بودیم، اما خیلی از چهره های شاخص ادبیات پیش از انقلاب و بعد
از انقلاب در این کتاب ها آمده اند. ولی کتاب های درسی ظرف محدودی هستند و باید در
حدود 200 تا 220 صفحه باشند و نمی توان همه را در این کتاب ها آورد. شعر اخوان ثالث
در این کتاب ها آمده است. اما به هر حال خط قرمزهایی وجود دارد که برخی را نمی توان
در این کتاب ها آورد. وقتی نویسنده ای آثارش در کتاب درسی می آید، یعنی شما آثار این
نویسنده را تجویز کرده اید که دانش آموزان بروند و آن ها را بخوانند. اما آثار بسیاری
برای دانش آموزان زیان های فراوان دارد. اگر داستان صادق چوبک را در این کتاب ها بیاوریم،
آیا شما حاضرید برادرتان این کتاب را بخواند؟ وقتی او مسائل جنسی را با رکاکت و عریانی
تمام مطرح می کند، نمی توان اسمی از او در کتاب درسی برد. در هیچ کشوری هم این گونه
نیست. ما برای نوشتن این کتاب ها به 30 کشور دنیا سفر کردیم و آن ها هم محدودیت های
خاص خود را دارند.
او همچنین تأکید کرد: جدای از این، برخی از نویسندگان
آثارشان در کتاب های درسی قابل طرح نیست و نکته ی آموزشی ندارد. مثلا چه شعر شاخصی
از شاملو هست که بشود در کتاب درسی آورد؟ یا چه موردی از شعر حجم یا موج نو هست که بتواند در کتاب درسی بیاید؟ گروه تألیف
ما همه این مسائل را درنظر گرفته است. ما مسائلی را در این کتاب ها آورده ایم که بسیار
عادی است، اما خانواده ها به آن ها حساسیت دارند، چون معتقدند بچه ها باید این کتاب
ها را مو به مو بخوانند و امتحان بدهند؛ برای همین بسیاری از شعرها و داستان ها نمی
توانند به این کتاب ها بیایند.
سرپرست گروه مؤلفان کتاب های درسی ادبیات و زبان
فارسی درباره این موضوع که این شرایط نگارش کتاب ممکن است باعث بی علاقگی دانش آموزان
به ادبیات شود، بیان کرد: کتاب های درسی همیشه دوست داشتنی نیستند. هرچیز دوست داشتنی
وقتی قرار باشد از آن امتحان گرفته شود، نفرت انگیز هم می شود. اما این کتاب ها به
نسبت کتاب های قبل از خود حرکت جدیدی بودند. گاهی کسی در فضای تألیف نیست و نگاهش فرق
می کند؛ اما وقتی در گروه تألیف باشید، باید به سفارش ها توجه کنید. این جور نیست که
هرچه دوست دارید، بنویسید.
محمدرضا سنگری همچنین درباره کمبودهایی که این
کتاب ها دارند، گفت: من به عنوان کسی که سرپرست تألیف این کتاب ها بوده ام، معتقدم
که مسلما این کتاب ها باید تغییر کنند. من اگر قرار باشد امروز این کتاب ها را بنویسم،
کارهای تازه ای از ادبیات روز کشور و دنیا را اضافه می کنم. خصوصا کتاب های زبان فارسی باید تغییر کند. برخی بحث های این کتاب ها
جز خسته کردن بچه ها فایده دیگری ندارد. ما پیشنهاد دادیم که کتاب زبان فارسی در کنکور
طرح نشود، چون الآن به دلیل کنکور نفرتی از این کتاب ها ایجاد شده است. به جای این
بحث های دشوار باید بحث هایی درباره شناخت زبان فارسی اضافه شود. درباره تاریخ و زیبایی
های زبان فارسی و مسؤولیت ما در برابر این زبان باید مباحثی بیاید و واژگان معادل سازی
شده فرهنگستان به این کتاب ها راه پیدا کند. من معتقدم نیمی از مباحث این کتاب ها قابل
انتقال به دانشگاه است و این کتاب ها باید شیرین تر، جذاب تر و قابل فهم تر باشند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر