سیروس الوند: ممیزان دهه ۶۰ فیلم‌ها را شبیه هم می‌کردند

سیروس الوند کارگردان سینما در نشست ارزیابی مدیریت سینمای ایران در دهه ۶۰ مروری بر سابقه افرادی که فیلم‌ها را در آن دوره مورد نظارت و ممیزی قرار می‌دادند، داشت.

به گزارش خبرنگار مهر، عصر روز گذشته شنبه ششم تیر ماه دومین جلسه ارزیابی مدیریت سینمای ایران در دهه ۶۰ با حضور اهالی سینما در محل خانه سینما به همت انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی برگزار شد.

در ابتدای این نشست شاهین امین برگزارکننده جلسه اشاره ای به جلسه اول این نشست و دست‌آوردهای آن کرد.

سیروس الوند در ابتدای این نشست گفت: برخی از سینماگران ریشه دهه ۶۰ و برخی دیگر میوه دهه ۶۰ هستند. ۲ اتفاق در سینمای دهه  ۶۰ رخ داد که می توان آن را تراژیک دانست، اول اینکه سانسور قباحت خود را از دست داد و این عمل تبدیل به یک ارزش در سینمای ایران شد و فرد سانسورکننده با اعمال آن حتی پز هم می داد که نتیجه آن این بود که افرادی مانند ناصر تقوایی در حسرت به تصویر کشیدن چهره روحانیون که از جمله تاثیرگذاران در انقلاب اسلامی بودند، ماند. البته این را هم می دانم که مسئولان زیر بار فشارهای موجود مجبور بودند که یک سری ممیزی را در سینمای ایران اعمال کنند.

وی ادامه داد: سانسور در دهه ۶۰ توسط آدم حسابی های سینمای ایران رخ می داد و نمی توان گفت افرادی مانند بهشتی، انوار، منوچهر عسگری نسب و ... آدم های بی سوادی در حوزه سینما بودند که این ممیزی ها را اعمال می کردند. البته سانسوری که از دهه ۶۰ در سینمای ایران شروع شد همچنان به کار خود ادامه می دهد.

این کارگردان با اشاره به تولیدات سینمای ایران در دهه ۶۰ توضیح داد: فیلم های دهه ۶۰ همه شبیه به هم است و این نشان می دهد که یک جایی فیلم ها را شبیه به هم می کردند، به عنوان مثال همه فیلم ها در این دهه حالت عرفانی داشت.

سیروس الوند

الوند در ادامه با اشاره به اینکه در سینمای قبل از انقلاب ناصر ملک مطیعی عادت به خواندن فیلمنامه نداشت و زمانی که سر صحنه می آمد می پرسید دعوا سر چی است و کارگردان و یا فیلمنامه نویس باید در چند دقیقه جان کلام فیلم را بیان می کرد تا بتواند این بازیگر را راضی به بازی در فیلم خود کند، توضیح داد: من می خواهم جان کلام را بگویم. در ابتدای انقلاب و می توان گفت در چند سال اول شکل گیری دوباره سینمای ایران افرادی مانند کیمیایی، بیضایی و مهرجویی در سینمای ایران حضور نداشتند، به همین دلیل افراد جوان تری با حمایت بنیاد سینمایی فارابی وارد سینما شدند. در واقع بنیاد فارابی به دنبال این بود که افرادی مانند مهرجویی یا کیمیایی را از دل آن ها خارج کند، اما این جوان ها هیچ کدام جای این کارگردانان را نگرفتند و خود تبدیل به کسانی مانند کیانوش عیاری، یدالله صمدی و یا علی ژکان شدند.

مهرجویی و کیمیایی در اندازه خود فیلم نمی سازند

وی ادامه داد: نباید فراموش کرد که با کار نکردن، کسی حذف نمی شود بلکه با کار کردن و دیده نشدن است که یک فرد حذف می شود. به عنوان مثال کارگردانانی مانند کیمیایی و مهرجویی در سال های اخیر به دلیل آن که در اندازه خود فیلم نساخته اند مقداری حذف شده اند.

کارگردان فیلم «دست های آلوده» با اشاره به درجه بندی فیلم ها در دهه ۶۰ توضیح داد: سینمای ایران در این دهه به چهار درجه الف، ب، ج و د تقسیم شد و بر این اساس درجه بندی کیفی می شدند، به یاد ندارم در این دوره یک فیلم با موضوع دفاع مقدس و یا کودک و نوجوان درجه ج یا د گرفته باشد، همه این فیلم ها به دلیل اهمیتی که برای دولت داشتند درجه الف می گرفتند، اما مساله این است که آیا همه این فیلم ها از نظر کیفی ارزش درجه الف را داشتند؟ البته این درجه بندی ها نیز از لحاظ اقتصادی هم برای آن فیلم تاثیرگذار بود. به هر حال تمام نقاط قوت و ضعف سینمای ایران در دهه ۶۰ به دهه ۷۰ منتقل شد و همین مساله سبب شد تا ۵ سال اول دهه ۷۰ تولیدات خوبی در سینمای ایران داشته باشیم.

وی با اشاره به سینمای ایران در دهه ۵۰ ادامه داد: در اواخر این دهه سینمای مبتذل کنار گذاشته شد و فیلم هایی مانند «قیصر» مورد توجه مردم قرار گرفت. البته این را باید بگویم که در شرایط کنونی سینمای ایران، اگر فیلم های خوب سینما دیده شوند، سینمای ایران نجات پیدا می کند اما متاسفانه تنها فیلم های بد در سینمای کشور دیده می شود.

این کارگردان با اشاره به اینکه مانند مدیران دهه ۶۰ با آن همه دلسوزی دیگر در مدیریت سینمای ایران ندیده ام، گفت: فیلم های ما در سینمای ایران بدون پدر و مادر در سینماها اکران می شود و هر نهادی این قدرت را دارد که فیلم را پایین بکشد.

الوند با اشاره به نوع ممیزی ها در سینمای قبل از انقلاب تاکید کرد: سانسور و ممیزی در این دوره هم جدی گرفته می شد، افرادی مانند بهرام ری پور، محمدزاده، بزرگمهر رفیعا از جمله افراد اعمال کننده ممیزی بودند اما این گروه کاری به کار سینمای مبتذل نداشتند و سینمای روشنفکری را مورد توجه قرار می دادند.

سیروس الوند در پایان با یادآوری مساله درجه بندی فیلم های سینمایی در دهه ۶۰ گفت: آیا همه فیلم های مسعود جعفری جوزانی الف بوده است که به او همیشه درجه الف را می دادند؟ آیا فیلم «شب حادثه» ج بوده است.