۱۳۹۳ شهریور ۹, یکشنبه

یادی از فرهاد مهراد به مناسبت سالروز درگذشتش / او وسواس شدید در ادای صحیح کلمات داشت

فرهاد مهراد نهمین فرزند مرحوم رضا مهراد، کاردار وزارت امور خارجه دولت ایران در کشورهای عربی، روز 29 دی ماه 1322 در تهران متولد و 9 شهریورماه 1381 درگذشت.

اخلاق و رفتار آخرین فرزند خانواده مهراد آنقدر متفاوت بود که همیشه از سوی اطرافیان به تقلید از بزرگترها متهم می شد.
سه سال بیشتر نداشت که علاقه به موسیقی او را وادار می کرد تا پشت در اتاق برادرش بنشیند و تمرین ویلون او و دوستانش را گوش کند. چندی بعد یکی از دوستان برادرش متوجه علاقه فرهاد به موسیقی می شود و از خانواده او می خواهد که سازی برای او تهیه کنند.
با اصرار برادر بزرگتر یک ویلون سل برای او تهیه می کنند و تمرینات فرهاد آغاز می شود. عمر این تمرینات از 3 جلسه فراتر نرفت، چرخ روزگار ساز او را شکست و به قول فرهاد: ساز صد تکه و روح من هزار تکه شد. و از آن پس بازهم دل سپردن به تمرینات برادر بزرگتر تنها سرگرمی و ساز تبدیل به رویای فرهاد شد.
در سال های مدرسه استعداد او در زمینه ادبیات آشکار و ادبیات تبدیل به دلمشغولی او می شود و در آستانه ورود به دبیرستان تمایل به تحصیل در رشته ادبیات پیدا می کند.


فرهاد مهراد

اما علیرغم نمرات ضعیفش در دروسی غیر از ادبیات و زبان انگلیسی، مخالفت عموی بزرگش در غیاب پدر، او را مجبور به ادامه تحصیل در رشته طبیعی می کند و عاقبت دلسپردگی به ادبیات و بی علاقگی به دروس مورد علاقه عمویش سبب می شود تا در کلاس یازدهم ترک تحصیل کند.
پس از ترک تحصیل با یک گروه نوازنده ارمنی آشنا می شود و با استفاده از سازهای آنان به صورت تجربی نواختن را می آموزد و مدتی بعد به عنوان نوازنده گیتار در همان گروه شروع به فعالیت می کند.
گروه، راهی جنوب می شود تا در باشگاه شرکت نفت برنامه اجرا کنند و اولین شب اجرای برنامه رهبر گروه به بهانه غیبت خواننده گروه از فرهاد می خواهد تا او جای خواننده را پر کند.
وسواس شدید فرهاد در ادای صحیح کلمات و آشنایی او با ادبیات ملل چنان در کار او موثر بود که وقتی ترانه ای به زبان ایتالیایی، فرانسوی و یا انگلیسی اجرا می کرد کمتر کسی باور می کرد که زبان مادری این هنرمند فارسی باشد و همین خصوصیت باعث درخشش گروه و تمدید مدت برنامه گروه ارمنی شد.
مدتی بعد فرهاد فعالیت انفرادی خود را آغاز می کند و برای اولین بار در سال 42 راهی برنامه تلویزیونی «واریته استودیو ب» می شود و مخاطبان بیشتری می یابد. مدتی بعد فرهاد در یکی از کنسرت های بزرگی که به مدیریت مجله اطلاعات جوانان در امجدیه برگزار شد هنرنمایی کرد. در این برنامه فرهاد چند ترانه با گیتار اجرا می کند و بیش از پیش مورد توجه تماشاگران و قرار می گیرد.
از سال ۴۵ همکاری فرهاد با black cats در کلاب کوچینی آغاز می شود. شهبال شب پره (پرکاشن)، شهرام شب پره (گیتار)، هامو (گیتار)، حسن شماعی زاده (ساکسیفون) و منوچهر اسلامی (ترومپت) و فرهاد به عنوان خواننده و نوازنده گیتار و پیانو.
منوچهر اسلامی که از فرهاد به عنوان پایه اصلی Black Cats یاد می کند با اشاره به استعداد فرهاد می گوید: فرهاد با اینکه نت نمی دانست و موسیقی را از راه گوش آموخته بود نیاز چندانی به تمرین نداشت. او با چند بار زمزمه کردن شعر، ساز و صدایش را با بقیه گروه هماهنگ می کرد. در واقع او به احترام دیگر اعضا در جلسات تمرین حاضر می شد.
در همین دوران یعنی در اوج فعالیت Black Cats، دوستداران فرهاد ترانه «اگه یه جو شانس داشتیم» یعنی اولین اثر فرهاد به زبان فارسی را در فیلم «بانوی زیبای من» شنیدند.


فرهاد مهراد

پس از مدتی فرهاد، از بلک کتز جدا و برای دیدار خواهرش راهی انگلستان می شود. در طول سفر که قرار بود 2 ماه به طول انجامد یکی از تهیه کنندگان سرشناس انگلیسی به سراغ او می آید و پیشنهاد انتشار آلبومی با صدای فرهاد را مطرح می کند. اما بیماری فرهاد و بروز مشکلات متعدد شخصی باعث می شود تا انتشار آلبوم در حد حرف باقی بماند و سفر 2 ماهه بیش از یک سال طول بکشد.
پس از بازگشت به ایران فرهاد باز هم با گروه بلک کتز برای مدت کوتاهی همکاری می کند. سال 48 فرهاد ترانه «مرد تنها»، با شعر شهیار قنبری و موسیقی اسفندیار منفردزاده، را برای فیلم «رضا موتوری» می خواند.
ترانه «مرد تنها» که پس از اکران فیلم در قالب صفحه گرامافون راهی بازار شده بود آنچنان طرفدار می یابد که فرهاد تبدیل به یک ستاره می شود. چون همیشه معتقد بود باید شعری را بخواند که خود به آن اعتقاد دارد و در واقع آن شعر باید به شکلی زبان حال او باشد پس از «مرد تنها» تعداد محدودی ترانه یعنی ترانه های «جمعه»، «هفته خاکستری»، «آیینه ها» را خواند.
با افزایش تنش های سیاسی در ایران در دهه پنجاه ترانه های «شبانه 1»، «خسته»، «سقف»، «گنجشگک اشی مشی»، «آوار»، «شبانه 2» با اشعاری از احمد شاملو، شهیار قنبری و ایرج جنتی عطایی و صدای فرهاد منتشر و تبدیل به سرود اتحاد مردم شدند.
یک روز بعد از انقلاب در ایران یعنی در روز 23 بهمن 1357 مرحوم سیاوش کسرایی ترانه وحدت را به اسفندیار منفردزاده می سپارد و در همان روز صدای فرهاد در ستایش آزادی و آزادگی در تلویزیون ملی طنین انداز شد. سال هایی که وحدت هم مجوز می خواست.
پس از انقلاب فرهاد، خواننده انقلابی، از ادامه کار منع و تقاضاهای چندباره او برای انتشار مجدد آثارش با مخالفت روبرو شد. البته در همین سال ها که حتی از انتشار مجدد ترانه «وحدت» به بهانه «تکراری بودن» جلوگیری می شد شخص با نفوذی بدون کسب مجوز از خواننده، آهنگساز یا شعرای این ترانه ها آلبومی با نام «وحدت» و با مجوز رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را راهی بازار کرد.
بالاخره سال 1372 پس از 15 سال آلبوم جدید فرهاد، «خواب در بیداری»، مجوز انتشار دریافت کرد و تبدیل به پر فروش ترین شد. پس از انتشار «خواب در بیداری»، فرهاد که از انتشار آلبوم بعدی خود در ایران نا امید شده بود در سال 1376 آلبوم «برف» را در آمریکا ضبط و منتشر کرد، این آلبوم یک سال بعد در ایران اجازه انتشار یافت.
چندی پس از آن، فرهاد درصدد تهیه آلبومی با نام «آمین» که ترانه هایی از کشورها و زبان های مختلف را در خود جای می داد، برآمد.

مزار فرهاد مهراد


از مهر ماه 1379 بیماری فرهاد جدی شد، اما فرهاد از حرکت باز نایستاد. آن روزها هیچ چیز جز مرگ نمی توانست او را از تهیه آلبوم «آمین» باز دارد، که بازداشت…
فرهاد به بیماری هپاتیت سی مبتلا بود و در نتیجه عوارض کبدی ناشی از آن در خرداد ۱۳۸۱ برای درمان به لیل در فرانسه رفت و در ۹ شهریور همان سال پس از مدتی اغما در بیمارستان، در سن ۵۹ سالگی درگذشت و در ۱۳ شهریور در گورستان تیه (قطعه ۱۱۰، ردیف ۷، سنگ ۲۳) در پاریس دفن شد.

هیچ نظری موجود نیست: