بیچاره لاله زار ویران شده...

یک خیابان با حدود دو کیلومتر طول با ساختمان هایی دو طبقه ای؛ که طبقه ی اول شان را نور و طبقه ی دوم را تاریکی پر کرده است.

«لاله زار» خیابانی پر از ساختمان هایی است که سال ها قبل، مأمن فرهنگ و ادبیات بودند؛ اما این روزها چیزی بیشتر از ویرانه از آن ها نمانده و مغازه داران فقط در طبقه ی نخست بناها دیده می شوند و طبقه ی دوم به حال خود رها شده است.

به گزارش ایسنا، اگر قدم ها را با جهت حرکت ماشین ها هماهنگ کنید و از میدان توپخانه به لاله زار وارد شوید، زودتر به تاریخ می رسید، به تاریخی که «امین السلطان»، «معین التجار بوشهری»، «عبدالحسین نوشین»، «شهلا ریاحی»، «خاندان پیرنیا» و... را در کوچه پس کوچه ها و سالن های تئاتر و سینمایش پرورش داده و به جامعه ی سیاست، فرهنگ و هنر کشور تقدیم کرده است.

اما چه فایده، حالا دیگر چه کسی دلش به حال این خیابان می سوزد؟ به حال کوچه و خیابان های «اتحادیه»، «بوشهری»، «پیرنیا»، «برلن»، «مهران»، «خندان»، «منوچهری»، «تقوی»، «جمهوری» و «باربد» که از لاله زار می گذرند.

چه کسی دلش به حال 16 سالن سینما و شش سالن تماشاخانه، «گراندهتل»، سینما «ونوس» (سارا)، سینما «رکس» (لاله)، سینما «خورشید نو»، سینما «البرز»، سینما «ایران»، تئاتر «پارس» و تئاتر «نصر» یا خانه ی سیاستمدارانی مانند «امین السلطان»، «مشیرالدوله پیرنیا» و «معین التجار بوشهری» که در تاریخ و تحولات ایران نقش داشته اند، می سوزد؟

در بازدید هفت ساعته ی رییس شورای شهر تهران احمد مسجدجامعی از این خیابان، در کنار هر بنا، حرفی ها زده شد و طرح هایی که نهادهایی برای اجرای آن ها قول و قرارهایی گذاشتند، اما در این بازدید هم قولی به طور 100 درصد از کسی گرفته نشد و خودکاری هم روی کاغذ حرکت نکرد تا طرحی رسمی و اجرایی شود. برخی از همین حرف ها با لبخند تلخ مسجدجامعی همراه شد، بخصوص هنگام حضور در تئاتر «نصر» که هر بخش آن، غم بازیگرانی را یادآوری می کرد که پیش از نابودی بخش های مختلف این تماشاخانه، در آن روزهای خوبی را گذرانده اند.

تئاتر نصر

از سوی دیگر، مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران نیز تا میانه های برنامه ی بازدید از این خیابان، با گروه همراه بود، ولی در جریان گفت و گوی مسجدجامعی با کارشناسان شهرداری شرکت نکرد و هیچ پاسخ مشخصی هم برای سوالات خبرنگاران درباره ی خیایان لاله زار و بناهای در حال تخریب آن نداشت.

لاله زار طرح جامع نیاز دارد

مسجدجامعی در بازدیدش از این خیابان تاریخی که فقط تعدادی از بناهایش در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اند، بر نیاز لاله زار به داشتن یک طرح جامع تأکید کرد. البته او روند مشخصی را برای داشتن چنین طرحی نداشت؛ اما متولی بناهای تاریخی در کشور را مقصر اصلی صادر شدن مجوز ساخت پاساژ در خیابان تاریخی لاله زار دانست.

مسجدجامعی گفت: نمی توانیم از مغازه دارانی که سال ها در این خیابان به کسب و کار مشغول بوده اند، بخواهیم محل کسب خود را رها کنند. باید برای انجام این کار، گفت و گو انجام شود تا آن ها هم گرفتار ضرر و زیان نشوند. اکنون برخی خیابان ها،  سینماها و سالن های تئاتر از بین رفته اند و مالکیت برخی از آن ها در اختیار چند نفر است و این احتمالا می تواند به حفاظت بهتر از این بناها کمک کند.

وی همچنین با اشاره به معماری برخی بناهای خیابان لاله زار، اظهار کرد: دبیر شورای عالی معماری و شهرسازی - پرویز حناچی - مطالعات مورد نیاز در این مجموعه را انجام داده و نتایج آن برای رسیدن به یک نظریه ی جامع فراهم شده است. این که شهرداری تهران بخواهد یک تنه به بحث سامان دهی خیابان لاله زار وارد شود، قطعا امکان پذیر نیست.

اداره کل بناها و موزه ها تشکیل شود تا خانه ی پیرنیا نجات یابد

مسجدجامعی درباره ی وضعیت مجموعه ی خانه های پیرنیا در کوچه ی پیرنیا نیز اظهار کرد: خانه ی اصلی پیرنیا وضعیت مناسبی دارد؛ اما سازمان میراث فرهنگی باید گزارش کاملی درباره ی این بناهای تاریخی بدهد و دیگر خانه های این مجموعه باید با تعامل و گفت و گو نجات یابند.

خانه مشیرالدوله پیرنیا

او درباره ی به مزایده گذاشته شدن یکی از خانه های این مجموعه معروف به عمارت «مهدوی»، خطاب به سازمان میراث فرهنگی تأکید کرد: دیگر وقت آن است تا این سازمان نگاه خود را نسبت به بناهای تاریخی تغییر دهد.

وی با اشاره به مصوبه ی ایجاد اداره کل موزه ها در هریک از دستگاه های دولتی در زمان دولت اصلاحات، پیشنهاد کرد که برای نجات بناهای تاریخی این مصوبه عملی شود و هریک از دستگاه های دولتی و حوزه های اجرایی، چنین اداره کلی را ایجاد کنند، تا این اداره بتواند به صورت مجزا وضعیت بناهای در دست آن دستگاه دولتی را بررسی کند.

مسجدجامعی ایجاد این اداره کل را کمکی برای سامان دهی بهتر خانه ی «صادق هدایت» نیز دانست. با این اقدام، دستگاه های دولتی برای حفظ و هزینه کرد در بناهای تاریخی در اختیار خود تشویق می شوند، این می تواند یک دستاورد برای هر دستگاه اجرایی باشد.