گزارش از وضعیت تماشاخانه «سنگلج»: چشم و چراغی که به حقارت افتاد!

تالاری که روز چشم و چراغ تئاتر ایران بود، حالا «به اوج حقارت افتاده» است.

این جمله را در وصف تماشاخانه «سنگلج» می گویند؛ همان تماشاخانه ای که نام تئاتر ملی را یدک می کشد.

اما زندگی همیشه بر یک مدار نمی چرخد. تماشاخانه ای که روزگاری رونق داشت و آرزوی هر هنرمندی بود، حالا مدت هاست بی مدیر رها شده است. هر چند اخلالی در روند اجرای نمایش ها ایجاد نشده است، اما مدیری نیست که دست نوازشی بر سر تماشاخانه پیر و رنجور بکشد و اگر مشکلی برای «سنگلج» یا گروهی که در آن اجرا می روند، پیش آمد، دلی بسوزاند و چاره ای بیندیشد... «سنگلج» تنهای تنها رها شده است و در میان هزار توی مشکلات تئاتری ها، دیگر کسی یادی از آن نمی کند.

در ادامه گزارش ایسنا، درباره آخرین وضعیت این تماشاخانه قدیمی را می خوانیم:

اهالی تئاتر روزهای خوش «سنگلج» را هم به یاد دارند، روزهایی که اتفاقا متعلق به سال های خیلی دور نیست چراکه این تماشاخانه تا همین یکی دو سال اخیر هم رونقی داشت و بر و بیایی، اما در یک سال گذشته کمتر روی آرامش دیده.

بهار سال 92 بود که مدیریت مجموعه تئاتر شهر به اتابک نادری مدیر پیشین «سنگلج» سپرده شد تا او همانگونه که پیگیر امور «سنگلج» بود، به تئاتر شهر هم توجه داشته باشد. پس از مدتی مدیریت «سنگلج» به پریسا مقتدی واگذار شد.

مقتدی هم تلاش کرد رونقی به تالار ببخشد و برنامه های زیادی طراحی کرد؛ برنامه هایی که برخی از آنها حتی مطبوعاتی نشد چراکه باید به تصویب مدیر اداره کل هنرهای نمایشی می رسید. به هر حال، تئاتری ها انتظار داشتند تماشاخانه قدیمی، زندگی آرامش را ادامه بدهد اما این آرامش از نوعی دیگر، اتفاق افتاد.

مدیریت مقتدی مدت کوتاهی دوام آورد. اتابک نادری مدیر تئاتر شهر بعد از اختلاف نظرهای فراوان با مدیر اداره کل هنرهای نمایشی، عطای تئاتر شهر را به لقایش بخشید و از مدیریت قلب تپنده تئاتر ایران، کناره گیری کرد.

مدیریت اداره کل هم چاره کار را در انتخاب پریسا مقتدی دید و این چنین بود که این مدیر که قبلا مدیر هماهنگی تئاتر شهر بود بار دیگر به این مجموعه بازگشت.

تئاتر شهر بی مدیر نماند اما آنکه رها شد، تماشاخانه «سنگلج» بود که اتفاقا نام تئاتر ملی هم بر تارکش نقش بسته است.

حسین طاهری برای انتخاب مدیر «سنگلج» وعده های بسیار داد که تا این لحظه هیچکدام عملی نشده است.

تماشاخانه سنگلج

در ادامه گفتگوی ایسنا را با سه تن از اهالی تئاتر می خوانید:

انتخاب مدیر مانند ویار زن باردار است!

بهزاد فراهانی به عنوان هنرمندی از نسل گذشته و از دغدغه مندان تئاتر ملی اظهار تاسف کرد که در این مملکت انتخاب مدیر مانند ویار زنان باردار، هوسانه است!

او گفت: متاسفانه همیشه در انتخاب مدیر، نگاه سیاه و سفید و خودی و غیر خودی وجود دارد. مدیران بالا دستی هنرمندی را که منتقد باشد دوست ندارند او را غیر خودی می بینند وگرنه با وجود این همه افراد شایسته که در تئاتر داریم،نمی توانیم یک مدیر خوب و دلسوز و آشنا به تئاتر برای «سنگلج» پیدا کنیم؟!

این هنرمند پیشکوست که نمایش «مریم و مرداویج» را در «سنگلج» اجرا کرده است، یادآور شد: اتابک نادری مدیر پیشین این تماشاخانه بخوبی و عاشقانه آن را اداره می کرد همچنانکه پریسا مقتدی هم که بعد از او این مسئولیت را بر عهده گرفت، مدیر خوب و توانمندی بود اما متاسفانه در بده بستان های کودکانه و رمزی در تئاتر، این دو مدیر را عوض کردند.

فراهانی سپس مشکل بودجه را یکی دیگر از مشکلات مدیریت تئاتر برشمرد و توضیح داد: یکی از مشکلات مدیریت تئاتر، کمبود بودجه است. مجلس همواره به تئاتر به عنوان بچه حرامزاده نگاه کرده است زیراکه هنر تئاتر، خاشع و سر به زیر نیست بلکه هنر مقاومت است و تا زمانیکه نگاه سیاستگذاران نسبت به این هنر چنین باشد، حال و روز تئاتر ما مثل امروز خواهد بود.

نگاه مدیران به «سنگلج» مانند سالنی درجه سه است!

عظیم موسوی دیگر کارگردان تئاتر که به تازگی نمایش «اندر حکایت بلدیه اصفهان» را در «سنگلج» اجرا کرده است، با ابراز تاسف از شرایط فعلی این تماشاخانه گفت: سالنی که روزی چشم و چراغ تئاتر مملکت بود، امروز در اوج حقارت است، آنچناکه کارگردان های تئاتر حاضرند در کارگاه نمایش تئاتر شهر که 30 صندلی دارد، اجرا بگیرند اما به «سنگلج» نروند!

او یادآور شد: از روز افتتاحیه نمایش مان تا آخرین روز اجرای مان هیچ مدیری در این سالن نبود. 5 روز از اجرای ما گذشته بود و روی سایت تماشاخانه همچنان برنامه اجرای قبلی وجود داشت! به ما گفته بودند روی پوسترمان شماره تلفن سالن را بزنیم اما ساعت کاری کارمندان سالن ساعت 4 عصر تمام می شد و هیچکس نبود تا جوابگوی تلفن باشد یا در گیشه بلیت بفروشد.

موسوی که پیش از این هم نمایش های دیگری را در «سنگلج» اجرا کرده است، ادامه داد: کارگردانی که نمایشش را در «سنگلج» اجرا می کند باید بداند با کمترین هزینه، کمترین قرارداد و کمترین قیمت بلیت اجرا خواهد داشت و همه اینها به نگاه نادرست مدیریت برمی گردد چون با این سالن مانند یک سالن درجه سه رفتار می کنند!

کارگردان نمایش«خواستگاری» تاکید کرد: این سالن نیازمند مدیری قوی است که برایش برنامه ریزی کند، نمایش ایرانی و هنرمندان این شاخه را بشناسد و هنرمندان شاخص این رشته را دعوت به کار کند. چند سال پیش من و امیر دژاکام و محمود استادمحمد شواری هنری «سنگلج» بودیم. ما یک و سال نیم بدون ریالی دستمزد کار کردیم و سرانجام از این شورا استعفا دادیم و همچنان این دین باقی است.

این کارگردان تئاتر در پایان صحبتش خاطرنشان کرد: وقتی اداره کل هنرهای نمایشی به این سالن نام «تماشاخانه ملی» داده است، باید بیشتر درباره آن احساس مسئولیت کند. «سنگلج» تا دوره مدیریت اتابک نادری خوب اداره می شد و رونق بسیاری داشت به طوریکه به دلیل شلوغی سالن گاه تماشاگران پشت در می ماندند اما حالا هیچ کس نمی تواند روی این سالن حساب کند.

تاسفی برای کل تئاتر ایران

اما هدایت هاشمی به عنوان هنرمندی از نسل جوان تر که با بازی در نمایش «آخ اگه بارون بزنه» در این تماشاخانه حضور داشته است، وضعیت فعلی «سنگلج» را بسیار تاثربرانگیز دانست و افزود: این وضعیت برای کل تئاتر ایران مایه تاسف است چراکه این تماشاخانه، شناسنامه تئاتر ماست.

او افزود: این سالن قدیمی ترین تئاتر ماست که هنوز سرپاست اما بدون مدیر رها شده و در حال حاضر گروه ها به هر قیمتی دارند اجرا می روند اما این به معنای روند روتین اجراها نیست.